2019 йилнинг 10 та асосий воқеаси ЎзТАГ агентлиги версиясида
Тошкент. 26 декабрь. ЎзТАГ – ЎзТАГ халқаро ахборот агентлиги Ўзбекистонда 2019 йилдаги 10 та энг муҳим воқеани аниқлади.
1. Бешинчи сиёсий партия рўйхатдан ўтказилди
25 январь куни Адлия вазирлиги Ўзбекистон Экологик партиясини рўйхатдан ўтказди. Партия ихтиёрий равишда мамлакатнинг барқарор ривожланиши ва экологик хавфсизлигини таъминлашга қаратилган саъй-ҳаракатларни бирлаштиришга интилаётган, фуқароларнинг атроф-муҳит ва саломатлигини муҳофаза қилиш, табиий ресурслардан оқилона фойдаланиш ва асраб-авайлаш фаолиятида онгли ва масъулиятли иштирок этаётган умумий қарашлар, манфаатлар ва мақсадларга эга мамлакат фуқароларини бирлаштиради.
Янги партиянинг асосий мақсадлари барқарор тараққиётга эришиш, экологик хавфсизликни таъминлаш ва бугунги ҳамда келажак авлодлар учун қулай муҳит яратишга қаратилган давлатнинг экологик сиёсатини амалга оширишга кўмаклашиш, атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва табиий ресурсларни асраш ишларига давлат, жамият ва ҳар бир фуқаронинг иши бўлишига кўмаклашишдан иборат.
Аввалроқ мамлакатда тўртта сиёсий партия – Либерал-демократик партия (ЎзЛиДеП), "Миллий тикланиш" демократик партияси, Халқ демократик партияси (ХДП) ва "Адолат" социал-демократик партияси расмий равишда рўйхатга олинган эди.
2. Давлат бошқаруви органлари раҳбарлигига хотин-қизларни фаол равишда тарғиб қилиш режалаштирилмоқда
Президентимизнинг "Мамлакатни ижтимоий-иқтисодий ривожлантиришнинг стратегик вазифаларини амалга ошириш самарадорлиги учун Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг масъулиятини ошириш бўйича биринчи галдаги чора-тадбирлар тўғрисида"ги фармонига мувофиқ давлат бошқаруви органлари раҳбарлилига хотин-қизларни фаол равишда тарғиб қилишни режалаштирмоқда.
Ҳужжатга мувофиқ, тегишли давлат бошқаруви органлари раҳбарларининг бўш лавозимларини тўлдириш учун президент резерв номзодларини пухта ишлаб чиқиш, асослаш ва кўриб чиқиш учун президентга тақдим этиш, бу лавозимларга хотин-қизлар номзодини кўрсатишга алоҳида эътибор қаратиш топширилди.
3. Республика парламентининг Сенатига илк бор аёл киши раҳбарлик қилади
Маҳаллий ОАВ маълумотларига кўра, Танзила Норбоевани Ўзбекистон Олий Мажлиси (парламент) Сенати (юқори палатаси) раиси лавозимига тайинлаш 21 июнь куни палатанинг 20-ялпи мажлисида бўлиб ўтди. Президент Шавкат Мирзиёев ушбу лавозимга номзодини кўрсатди.
Унинг сўзларига кўра, "у адолат, ҳалоллик ва энг муҳими – Ватанга муҳаббати билан ажралиб туради. "Айниқса, болалар меҳнатини бартараф этишга қаратилган саъй-ҳаракатларини қадрлайман. Бир кун аввал уни сенатор этиб тайинладим ва парламентнинг юқори палатаси раҳбари лавозимига тайинладим", – деди президент.
Т.Норбоева номзоди учун 81 сенатор овоз берди, иккита бетараф, "қарши" овоз бўлмади.
4. 1 мартдан бошлаб бизнес соҳасида бир қатор тартиб-қоидалар соддалаштирилди
Президентимизнинг "Бутунжаҳон банки (ББ) ва "Бизнес юритиш" халқаро молия корпорациясининг 1 мартдаги йиллик ҳисоботида Ўзбекистон Республикасининг рейтингини яхшилашга доир қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида"ги қарорига мувофиқ мамлакатимизда бизнес юритиш соҳасида қатор тартиб-қоидалар соддалаштирилди.
Хусусан, 2019 йил 1 мартдан бошлаб тадбиркорлик субъектларини давлат рўйхатидан ўтказиш соҳасида банклар муассислари Ўзбекистон резидентлари бўлган юридик шахсларга ва якка тартибдаги тадбиркорларга пулни легаллаштириш билан курашиш бўйича молиявий чора-тадбирларни (ФАТФ) ишлаб чиқиш гуруҳи талабларига мувофиқ ариза берувчиларни масофадан идентификация қилиш учун зарур шарт-шароитлар мавжуд бўлганда давлат рўйхатидан ўтказиш жараёнида банк ҳисобларини масофадан туриб очишлари мумкин, электр таъминоти тизимига уланиш соҳасида истеъмолчиларни энергия таъминоти билан таъминлашдан рухсатсиз узилиши учун иқтисодий санкциялар қўлланилади.
Шунингдек, 1 мартдан бошлаб қурилиш рухсатномаларини олиш, мулкни рўйхатга олиш, мониторинг акциядорларини ҳимоя қилиш, халқаро савдо ва шартномаларнинг бажарилишини таъминлаш тартиби соддалаштирилди.
5. Лондон фонд биржасида $1 млрдга биринчи евробондлар муваффақиятли жойлаштирилди
Молия вазирлигининг маълумотларига кўра, 14 февраль куни Ўзбекистон Лондон фонд биржасида мамлакатнинг биринчи давлат халқаро облигацияларини 5 ва 10 йил муддатга умумий қиймати 1 млрд доллар (500 млн доллардан) ва 2024 ва 2029 йиллар февраль ойида тўлов муддати билан жойлаштирди.
Дастлаб, купонлар оралиғи 5,625-5,75% ва 6% даражасида аниқланди, лекин юқори талаб туфайли фоиз ставкалари камайди. 5 йиллик қоғозларнинг рентабеллиги 4,7%, 10 йиллиги -5,3% да баҳоланди. Аризаларнинг умумий миқдори 8,5 млрд долларга етди.
6. 1 сентябрдан бошлаб мамлакатда қизлар учун никоҳ ёши оширилди
Президентимизнинг "Боланинг ҳуқуқлари кафолатларини янада кучайтириш бўйича қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида"ги фармонига мувофиқ, 1 сентябрдан мамлакатимизда қизлар учун никоҳ ёши оширилди.
Таъкидланганидек, болалар ва қизлар учун никоҳ ёши тенглаштирилади. "2019 йил 1 сентябрдан эркаклар ва аёллар учун никоҳ ёши 18 ёш бўлди", - дейилади Адлия вазирлиги матбуот хизмати хабарида.
Илгари амалдаги қонунчиликка (Оила кодексининг 15- моддаси) кўра, қизлар 17 ёшда, болалар эса 18 ёшда турмуш қуриш ҳуқуқига эга бўлган.
7. 86 мамлакат фуқаролари республикага визасиз ташриф буюришлари мумкин
Республикада визасиз режим ўрнатилган давлатларнинг ягона рўйхати тузилди. Рўйхатга 86 мамлакат киради, уларнинг баъзилари учун визасиз режим фақат 2020 йининг 1 январидан бошланади.
Бундан ташқари, республикада визаларнинг 28 та тоифаси мавжуд. Уларнинг барчаси тизимлаштирилган ва битта умумий рўйхатга олинган. Умумий рўйхатга йил бошида жорий этилган чет элликларнинг айрим гуруҳлари учун кириш визаларининг қўшимча (электрон бўлмаган) тоифалари ва уларнинг бошқа турлари киритилган.
8. Бир миллион ўзбек дастурчиларини тайёрлаш лойиҳаси ишга туширилди
21 ноябрь куни Тошкент шаҳридаги Инха университетида "One Million Uzbek Coders" ("Бир миллион дастурчи") лойиҳасининг расмий ишга туширилди. Лойиҳа аҳолининг кенг қатламларини тўртта IT- мутахассислик бўйича ихтисослаштирилган онлайн-портал орқали масофадан бепул ўқитишдан иборат.
Қайд этилганидек, ёшлар тўртта IT- мутахассислик бўйича ўқитилади: маълумотларни таҳлил қилиш, Андроид-ишлаб чиқиш, , FrontEnd-ишлаб чиқиш ва FullStack-ишлаб чиқиш. Ўқитиш махсус онлайн-портал орқали 120 соат учун мўлжалланган. 13 ёшдан катта бўлган ҳар бир шахс курс талабаси бўлиши мумкин.
9. Марказий Осиёда биринчи криптобиржа Ўзбекистонда рўйхатга олинган
Марказий Осиёда биринчи криптобиржа Ўзбекистонда рўйхатга олинган.
Президент ҳузуридаги лойиҳа бошқаруви миллий агентлиги матбуот хизмати хабар беришича “Kobea Group (Корея Республикаси) компаниясига криптобиржа фаолиятини амалга ошириш учун биринчи лицензия берилди".
Қайд этилганидек, компания криптобиржа айланмаси соҳасида республика миллий қонунчилигининг барча талабларига, шунингдек, жиноий даромадларни легаллаштиришга ва терроризмни молиялаштиришга қарши курашиш соҳасида халқаро стандартларга мувофиқ крипто-валюта фаолиятини амалга оширишни режалаштирмоқда.
Маълумот учун: Kobea Group рақамли иқтисод соҳасида, шу жумладан, блокчайн технологияси соҳасида турли ечимларни ишлаб чиқишга қаратилган технология компанияси ҳисобланади.
10. Ўзбекистонда парламент сайловларида такрорий овоз бериш 5 январь куни бўлиб ўтади
"Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Қонунчилик палатаси депутатлигига сайловлар бўйича айрим сайлов участкаларида такрорий овоз бериш ўтказиш тўғрисида"ги қарорга (Марказий сайлов комиссияси (МСК) мувофиқ, 22-сайлов округида сайловда иштирок этган номзодларнинг ярмидан кўпи овоз олмаган, шунингдек, 3 сайлов округида сайлов натижаларини аниқлашда арифметик хато рўй берган. Шундан келиб чиқиб, 25 та сайлов округи бўйича Олий Мажлис Қонунчилик палатасига (парламент) такрорий овоз бериш 2020 йил 5 январь якшанба куни бўлиб ўтади", - дея хабар беради Адлия вазирлиги матбуот хизмати.
Дастлабки маълумотларга кўра, ЎзЛиДеП етакчилик қилмоқда: айни пайтда ушбу партиядан 42 нафар номзод парламентга қабул қилинди. "Миллий тикланиш"дан 34 нафар номзод, "Адолат"дан 20 нафар, ЎзХДП 18 нафар, Ўзбекистон Экологик партиясидан 11 нафар номзод иштирок этди.
Эслатиб ўтамиз, 22 декабрь куни Ўзбекистонда парламент сайлови бўлиб ўтди. Сайловчиларнинг иштироки 68,7% ёки 18,4 млн киши бўлди. МСКда сайловлар 150 сайлов округидан 128 тасида бўлиб ўтганлиги тан олинди, яна 22 округдан номзодларнинг ҳеч бири сайлов учун зарур бўлган овозларни тўпламаган.
Ўзбекистон Либерал-демократик партияси (ЎзЛиДеП), Ўзбекистон халқ демократик партияси (ЎзХДП), "Миллий тикланиш" демократик партияси, "Адолат" социал-демократик партияси ва Экологик партияларнинг барча беш аъзосидан 750 рўйхатдан ўтган номзодлари парламентда 150 ўринга муносиб деб топилди.
Сайлов жараёнини хорижий давлатлар ва халқаро ташкилотлардан жами 825 нафар кузатувчи кузатиб борди. Улар 9 халқаро ташкилотлари ва 41 хорижий давлат вакиллари, шунингдек, Ўзбекистонда сайловларга маҳаллий ва хорижий ОАВнинг 414 нафар вакили аккредитациядан ўтгани хабар қилинди.
Дастлабки маълумотларга кўра, ЎзЛиДеП етакчилик қилмоқда: айни пайтда ушбу партиядан 42 нафар номзод парламентга қабул қилинди.
Шанхай ҳамкорлик ташкилоти (ШҲТ) ва Мустақил Давлатлар Ҳамдўстлиги (МДҲ) кузатувчилари миссиялари Ўзбекистонда сайловларни шаффоф, ишончли ва демократик деб тан олди, ЕХҲТ ДИИҲБнинг миссияси ўзининг танқидий фикрларини билдирди.
Сурат манбаи: ratowice.pl
