Ўзбекистон аҳолисига илк марта “IPO” ва “SPO” орқали акциялар тақдим этилди
Тошкент. 28 декабр. ЎзТАГ –“Кварц”, “Шаҳрисабз шароб-ароқ” ва “Қўқон механика заводи” акциядорлик жамиятлари акциялари Ўзбекистонда илк марта аҳолига “IPO” ва “SPO” орқали расман таклиф этиш ўтказилмоқда, деб хабар беради Ўзбек телеграф агентлиги (ЎзТАГ).
Юқоридаги ширкатлар акциялари синов лойиҳалар сифатида танлаб олинган. Ушбу ишлар Ўзбекистон президенти ва Вазирлар Маҳкамасининг қарорига мувофиқ амалга оширилмоқда.
“ЮҚоридагиқарорга мувофиқ “Кварц” ва “Қўқон механика заводи” акцияларини ТИФ Миллий банки этиб, “Шаҳрисабз шароб-ароқ” АЖ акциялари сотувининг ташкилотчиси эса “Асакабанк” белгиланган”, - дейилади Давлат рақобат қўмитаси хабарида.
Хусусан, “Кварц” АЖ кузатув кенгашининг 15 сентябрдаги қарорига мувофиқ, IPO усули орқали аҳолига оммавий таклиф этиш учун 4,57 млн дона акциялар чиқарилди, бу эса жамият устав капиталининг 10%ига тенг. Сармоявий воситачи лицензиясига эга Dalal Standard МЧЖ жорий йил 5 декабрда “Кварц” АЖ акцияларини харид қилиш учун буюртмалар тўплашни бошладилар, бу жараён 2018 йил 3 апрелгача давом этади. Айни пайтда акциялар сотилиш нархи диапазони 3000 сўмдан 9100 сўмгача қилиб белгиланган эди. Номинал қиймат бўйича жами чиқариладиган акциялар суммаси 7,84 млрд сўмни ташкил қилади.
“SPO усулида оммавий сотувга чиқарилаётган “Шаҳрисабз шароб-ароқ” ва “Қўқон механика заводи” акциядорлик жамияти акциялари эгаси, тегишлича Ўз.Р. Давлат рақобат қўмитаси ва “Ўзнефтгазмаш” АЖ тимсолида, давлат саналади. Бу жамиятлар ҳам юқори рентабелли бўлиб, ўз тармоқларининг етакчиларидан саналади. Шу сабабли, улар акцияларига талаб жуда юқори бўлиши кутилмоқда”, - дейилади хабарда.
Юқоридаги АЖлари акцияларини харид қилмоқчи бўлган исталган шахс, қимматли қоғозлар бозорининг инвестицион воситачи лицензиясига эга ҳар қандай профессионал иштирокчиси, шунингдек фонд бозорида хизматлар тақдим этувчи тижорат банки ва суғуртачи орқали, харидга буюртма бериши мумкин.
Эслатиб ўтамизки, бирламчи расмий таклиф, яъниIPO (Initial Public Offering) деганда –акциядорлик жамияти акцияларини очиқчасига сотиш, шу жумладан, акцияларга депозитар тилхатларни чекланмаган шахслар доирасига сотиш тушунилади.
SPO (Secondary Public Offering) деганда – амалда мавжуд акциядорларга тегишли акцияларнинг оммавий жойлаштиш таклифи тушунилади. SPOда, IPOдан фарқли равишда сотув АЖ низом капитали умумий миқдорига таъсир қилмайди. Шу билан бирга, ушбу сотиш компанияни очиқ, яъни акциялар эркин сотиладиган ширкатга айлантиради.
Сурат манбаи: https://financialeconomyblog.com/stock-market-the-opening-and-closing-auction/
