Ўзбекистон Марказий банки 12 ҳафта давомида ғалати валюта сиёсати юритди
Тошкент. 23 май. ЎзТАГ – Ўзбекистон Марказий банки 12 ҳафта давомида ғалати валюта сиёсати юритди, деб хабар беради сешанба куни Ўзбек телеграф агентлиги (ЎзТАГ).
Бу ғалатилик нимада намоён бўлади?
МБ тўрт ҳафта қаторасига сўмнинг АҚШ долларига курсини 47,95 (7 март), 47,71 (14 март), 48,1 (23 март), 46,91 (28 март) сўмга пасайтириб борди. Кейин 5 ҳафта давомида курс 28,05 (4 апрел), 27,67 (11 апрел), 28,15 (18 апрел), 27,33 (25 апрел), 28,69 (2 май) сўмга яна пасайди. Кейинчалик 11 майда курсни 30,86, 16 майда 24,23 ва 23 майда 30,46 сўмга туширди.
Бу ўзгаришлардан кейин 23 майда $1 эвазига 3820,46 сўм берилмоқда.
Бунга қадар эса назоратчи 4 ҳафта қаторасига курси 14 сўмдан зиёдга: 24 январда 14,48 (3265,54), 31 январдан 14,71 (3280,25), 7 февралдан 14,49 (3294,74) ва 14 февралдан 14,61 сўмга (3309,35) пасайтирган эди.
2016 йил охирида Ўзбекистон ҳукумати валюта бозорини тубдан ислоҳ қилиш ҳақида қарор қилганидан кейин ҳам банк назоратчисида аниқ стратегия йўқлигини тушуниш жуда қийин. Шу билан бирга, ОАВда МБ томонидан берилган баъзи тушунтиришлар ишонарли эмас. Биринчидан, уларда деярли ҳеч нарса аниқ тушунтирилмаган, иккинчидан, шу сабабли, бундан ҳеч қандай таҳлил чиқариш мумкин эмас.
Қайд этиш зарурки, ислоҳотдан кўзланган мақсад аниқ айтилган. Бу бир нечталик курсдан вос кечиш ва валютанинг эркин бозор курсини шакллантириш.
Аммо банк назоратчисининг ишлари унинг ишончсизлик билан ҳаракат қилаётганлигини кўрсатмоқда. Курснинг гоҳ 47,95, гоҳ 24,23 сўмга ўзгариши аниқ стратегия йўқлигидан далолат беради. Яъни курс кўп эҳтимоли билан таваккалига ўрнатилмоқда.
Юқоридагиларни ҳисобга олган ҳолда, аҳоли ва бизнесга қандайдир прогнозлар бериш мушкул. Улар ўзларининг фаҳм фаросат ва уқувларидан келиб чиқиб иш юритиши лозим.
Айни пайтда, DollarUZ.com сайти маълумотига кўра, 28 февралда $1 7000 сўмга, 23 майда эса – 8220 сўмга сотиб олинган. Яна бир бор такрорлаймиз: МБ “ҳаммаси жойида” қабилида юзаки хотиржамлик кўрсатар экан, “қора бозор” курси ишлаб турибди.
